- Dopuszczalne jest żądanie w sporze zbiorowym niedokonywania w okresie do 31 sierpnia 2022 roku wypowiedzeń stosunków pracy nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych i pracowników niebędących nauczycielami. Spór zbiorowy w obronie miejsc pracy jest również dopuszczalny w stosunku do osób, do których nie stosuje się procedury zwolnień grupowych.
- Oddziały ZNP domagają się również niedokonywania przez pracodawców w okresie do 31 sierpnia 2022 roku jednostronnych zmian warunków pracy na niekorzyść pracowników i niedokonywania zmian podmiotowych w stosunkach pracy nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych i pracowników niebędących nauczycielami. W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że „sens sporów zbiorowych wyraża się w zgłaszaniu przez pracowników żądań, które zmierzają do zaspokojenia ich interesów, polegających na korzystniejszym ukształtowaniu ich uprawnień bez ryzyka rozwiązania indywidualnych stosunków pracy”.*
- Trzecie, żądanie struktur związkowych odnosi się do podwyższenia wynagrodzeń pracowników. „Ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych nie zawiera żadnych unormowań, które mogłyby stanowić podstawę do uzależnienia wytaczania sporów zbiorowych przez pracowników od metod finansowania płac oraz od technik podejmowania decyzji w sprawach odnoszących się do uwzględnienia żądań pracowników zaangażowanych w spór zbiorowy”.**
- Kolejne żądanie Związku dotyczące wzrostu od 1 stycznia 2017 roku udziału wynagrodzenia zasadniczego w ogólnym wynagrodzeniu nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych i pracowników niebędących nauczycielami również mieści się w zakresie sporu zbiorowego. Zdaniem J. Żołyńskiego „warunki płacy również nie zostały zdefiniowane w ustawie o sporach zbiorowych. Nie budzi jednak wątpliwości, że do takiej kategorii należy zaliczyć:
– tworzenie i podział środków przeznaczonych na fundusz płac,
– tworzenie regulaminów płacowych (regulaminów wynagrodzeń, premiowania, nagród),
– ustalenie struktur wynagrodzeń,
– tworzenie układów zbiorowych pracy,
– zasady wartościowania pracy”.*** - Żądania ZNP kierowane są do pracodawców, ponieważ zgodnie z art. 1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych spór zbiorowy prowadzony jest z pracodawcą lub pracodawcami. Pracodawca (szkoła, placówka oświatowa oraz ich zespoły, reprezentowana przez dyrektora)ma obowiązek niezwłocznego przystąpienia do rokowań, ponieważ zgłoszenie sporu zbiorowego spełnia wymagania wynikające z art. 7 ust. 1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych – swoim zakresem obejmuje sprawy określone w art. 1 tej ustawy.
- ZNP nie prowadzi sporu zbiorowego z rządem. Należy jednak zaznaczyć, że zdaniem części ekspertów zbiorowego prawa pracy i taki spór byłby legalny. Jak wskazuje Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu orzeczenia z 24 lutego 1997 r., sygn. K 19 / 96 „możliwe jest też wykorzystanie strajku, który – choć formalnie skierowany przeciwko >>bezpośrednim pracodawcom<< – nie będzie bez wpływu na rokowania związków zawodowych z ministrem prowadzone w trybie Kodeksu pracy. Tego typu sytuacje nie są obce praktyce życia społecznego”.
- Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych każdy, kto w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełniona funkcją przeszkadza we wszczęciu lub prowadzeniu w sposób zgodny z prawem sporu zbiorowego lub nie dopełnia obowiązków określonych w tej ustawie podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
